Regularne serwisowanie maszyn rolniczych to najlepszy sposób, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia poważnych awarii do minimum. Dzięki tym czynnościom można znacznie zwiększyć żywotność i wydajność każdego urządzenia w gospodarstwie. Szczególnie warto to robić po sezonie, gdy jest więcej czasu na dodatkowe aktywności. Jedną z nich może być smarowanie elementów roboczych, co pozwala na redukcję tarcia w maszynach, zwiększenie ich trwałości czy lepsze odprowadzanie ciepła. W tym celu warto zaopatrzyć się w wysokiej jakości oleje i smary, które będą dopasowane do różnych mechanizmów maszyn rolniczych.
Jaki smar do maszyn rolniczych będzie odpowiedni?
Smarowanie maszyn rolniczych to czynność, którą rolnik wykonuje co kilka lub kilkaset motogodzin pracy. Dokładną specyfikację konkretnego smaru, jaki należy zastosować, można zawsze znaleźć w instrukcji obsługi danej maszyny. Niemniej warto mieć podstawowe informacje na temat środków smarnych, co pozwala znacznie szybciej znaleźć środek do konserwacji.
Środki smarne cechują się właściwościami, które czynią je użytecznymi w różnych zastosowaniach:
- smary o wysokiej konsystencji i gęstości — są przeznaczone do pracy w trudnym środowisku i w wysokich temperaturach (powyżej 130 °C),
- smary uniwersalne — posiadają średnią twardość i można je wykorzystać do rozprowadzania na łańcuchach, w połączeniach ruchomych oraz do smarowania różnych typów łożysk. Nie sprawdzają się za to w centralnych układach smarowniczych,
- smary z niską konsystencją — są niewrażliwe na działanie wody. Mogą być stosowane w miejscach narażonych na kontakt z wilgocią i korozję. Przykładem tego typu smaru jest ŁT 41.
Każdy smar do maszyn rolniczych ma określoną klasę konsystencji, mierzoną w 9-stopniowej skali NLGI. Im wyższa klasa, tym większa gęstość i twardość smaru.
Jaki olej do ciągnika wybrać?
Oleje do maszyn rolniczych posiadają o wiele większą różnorodność niż smary. W tym wypadku dochodzi ścisła specjalizacja. O ile niektóre części robocze można pokrywać smarem o podobnej konsystencji, o tyle oleje do ciągników muszą być stosowane adekwatnie do swojego przeznaczenia. Dlatego można wśród nich wyróżnić różne kategorie:
- olej silnikowy — najlepszym wyborem są gęste oleje mineralne (CD), które nie wypłukują osadów z komory spalania w silniku. Są także niezastąpione w wytwarzaniu wysokiego ciśnienia w pompie olejowej, dzięki czemu możliwa jest dynamiczna praca silnika,
- olej hydrauliczny — wypełniają korpus, w którym pracuje skrzynia biegów wraz z dyferencjałem. Są także obecne w siłownikach i podnośnikach hydraulicznych. Dzięki wysokiej lepkości te oleje do ciągnika chronią najbardziej wrażliwe układy maszyn rolniczych i umożliwiają im wykonywanie trudnych zadań,
- olej przekładniowy — stosowany w układach pracujących w wysokiej temperaturze, dodatkowo zapobiega zacieraniu się blisko położonych elementów. Najczęściej chroni przekładnię, w trakcie pracy na wysokich obrotach.
Niektórzy rolnicy mieszają oleje hydrauliczne z przekładniowymi. Jednak ta praktyka nie jest w pełni bezpieczna. Oba oleje różnią się składem i parametrami, przez co takie mieszanki będą tracić swoje właściwości. Może to powodować różne problemy i usterki w pracy maszyny. Wybierając olej, trzeba pamiętać o tym, by stosować olej o oznaczeniu i specyfikacji, jaką rekomenduje producent danej maszyny.
Podsumowanie
Konserwacja maszyn wymaga zastosowania najlepszych środków, utrzymujących pełną sprawność układów mechanicznych. To idealne zadanie dla smarów — posiadających różną gęstość i konsystencję oraz specjalistycznych olejów. Aby wybrać odpowiedni olej do traktora, warto sprawdzić jego skład lub przeznaczenie. Rolnicy nie powinni mieszać olejów przeznaczonych do różnych układów maszyn rolniczych.
