Rozdzielacz jest urządzeniem, które można znaleźć w każdym ciągniku rolniczym. Siłowy układ hydrauliczny można znaleźć też w maszynach budowlanych czy pojazdach takich jak wózki widłowe. Awaria rozdzielacza to spory problem, ponieważ jest on głównym narzędziem kontroli działania układu hydraulicznego. Usterki mogą przyjąć różną formę, od przecieków do zakleszczenia się, uniemożliwiając w ten sposób sterowanie. W poniższym poradniku odpowiemy na pytanie czy lepsza jest regeneracja czy też naprawa układów hydrauliki. Poznamy też najbardziej klasyczne objawy awarii rozdzielaczy hydraulicznych.
Jak działa rozdzielacz hydrauliczny?
Zacznijmy od wyjaśnienia sposobu działania układu hydraulicznego. Musi on posiadać rezerwuar oleju, który jest sprężany a następnie kierowany do siłowników. W przypadku traktora jest to najczęściej ten sam olej, który wykorzystuje skrzynia biegów. Jest on zasysany i sprężany przez pompę, następnie trafia na zawór przeciążeniowy i do samego rozdzielacza. Podczas gdy operator nie wykonuje żadnych czynności, olej swobodnie spływa do skrzyni biegów przez przelew. Rozdzielacz do ciągnika może też mieć dodatkowe funkcje, którymi sterują specjalne zawory i zamki hydrauliczne. Umożliwia to między innymi stałe podawanie ciśnienia na jedno z wyjść zewnętrznych. Rozdzielacze gniazdowe to jeden z najpopularniejszych ich typów. Oprócz nich wyróżniamy też rozdzielacze obrotowe oraz rozdzielacze zaworowe. Niezależnie od tego jakie rodzaje rozdzielaczy znajdują się w naszej maszynie, ich działanie zawsze polega na kierowaniu oleju pod ciśnieniem na określone wyjścia. Tam trafiają na wykonawcze elementy układu hydraulicznego, takie jak siłowniki czy silniki hydrauliczne. Dodatkowe funkcjonalności rozdzielaczy hydraulicznych mogą być różne, jak choćby wspomniane zawory i zamki hydrauliczne, przydatne podczas pracy z niektórymi maszynami rolniczymi.
Jakie są objawy awarii rozdzielaczy hydraulicznych?
Awaria rozdzielacza to zawsze spory problem. Sprawny układ hydrauliczny w ciągniku jest kluczowy dla jego pracy. Bez niego nie będzie działać ani podnośnik trójpunktowego układu zawieszenia (TUZ), ani podnośnik przedni, ładowacz czołowy (TUR), nie będzie również pracować hydraulika zewnętrzna. Jednak nie zawsze rozdzielacze psują się w ten sposób. Czasami przestają działać pewne funkcjonalności rozdzielaczy hydraulicznych, jak choćby zawory i zamki hydrauliczne. Może też po prostu dojść do wycieku oleju z rozdzielacza, bez upośledzenia jego funkcji wykonawczych. Jeśli zauważymy, że poszczególne elementy układu hydraulicznego nie pracują już tak efektywnie jak dawniej. Siłownik TUZ może działać słabiej, ciśnienie na wyjściach zewnętrznych nie jest w stanie kiprować podłączonej przyczepy. Różne rodzaje rozdzielaczy mogą ulegać nieco odmiennym awariom, zależnie od tego które elementy rozdzielacza uległy uszkodzeniom lub zwyczajnemu zużyciu. Specyficznym objawem w rozdzielaczach hydraulicznych suwakowych może być zacięcie się listwy przesuwnej, czego efektem będzie stałe podawanie ciśnienia na jedno z wyjść, niezależnie od położenia dźwigni.
Naprawa czy regeneracja rozdzielacza hydraulicznego?
Uszkodzony rozdzielacz wymaga szybkiej naprawy, z uwagi na pozbawienie ciągnika jego podstawowych funkcji, takich jak choćby podnośnik TUZ. Naprawa rozdzielaczy to jedna z możliwości, którą można w takiej sytuacji wykorzystać. Przeprowadzają ja serwisy napraw układów hydrauliki, które można znaleźć w każdym okolicznym miasteczku. Mają one też zazwyczaj specjalistyczny sprzęt do diagnozowania problemów, który pozwoli ustalić czy powodem niesprawności układu są uszkodzone elementy rozdzielacza, czy na przykład spadek wydajności pompy. Naprawa rozdzielaczy hydraulicznych bywa jednak czasochłonna, zwłaszcza gdy posiadamy wersję z dodatkowymi funkcjami. Dlatego też drugą opcją jest regeneracja rozdzielaczy hydraulicznych, która polega na wymianie posiadanego egzemplarza na inny identyczny, który został naprawiony już wcześniej. Jest to znaczna oszczędność czasu, dlatego też poleca się wykorzystywać tą metodę zwłaszcza w sezonie, gdy nie można pozwolić sobie na przestoje. Niezależnie czy zdecydujemy się na naprawę czy regenerację rozdzielacza hydraulicznego, do rąk zawsze otrzymamy podzespół w pełni sprawny, na który będzie przysługiwała gwarancja. To bardzo ważne, jako że mamy wtedy pewność, że poniesione koszty naprawy będą inwestycją w długotrwałe bezawaryjne działanie tego niezwykle istotnego podzespołu.
Jak uniknąć problemów z rozdzielaczami hydraulicznymi?
Naprawy układów hydrauliki bywają czasochłonne i problematyczne, zwłaszcza gdy zdarzają się w szczycie sezonu. Dlatego też powinniśmy robić wszystko, by nie doprowadzić do ich uszkodzeń. Aby uniknąć konieczności naprawy rozdzielaczy hydraulicznych, trzeba przede wszystkim stosować dobrej jakości olej w układzie. Konieczne są też regularne wymiany, ponieważ z czasem zbiera on coraz większą liczbę zanieczyszczeń, które wpływają negatywnie na wszystkie podzespoły. Nie można zapomnieć o wymianie filtrów, których w układzie może być nawet kilka. Regeneracje rozdzielaczy hydraulicznych często są też spowodowane uszkodzeniem uszczelnień, które z kolei są efektem nadmiernego ciśnienia w instalacji. Dlatego należy regularnie sprawdzać w jakim stanie jest zawór upustowy tuż za pompą. Uszczelnianie rozdzielaczy to bardzo częsty zabieg wykonywany przez firmy świadczące usługi regeneracji, podobnie jak odblokowywania zaciętych listew przesuwnych, które nierzadko trapią rozdzielacze hydrauliczne suwakowe.
Regeneracja rozdzielaczy hydraulicznych, podobnie jak ich naprawa, to często jedyne rozsądne rozwiązania w sytuacji uszkodzenia tych podzespołów. Zakup nowego urządzenia bywa bardzo drogi, zdarza się też że nie da się już znaleźć oryginalnej części w przypadku starszych traktorów. Regeneracja rozdzielacza jest szybka, dlatego zaleca się korzystać z niej gdy liczy się jak najszybsze przywrócenie ciągnika do pełnej sprawności. Kiedy natomiast zdecydować się na naprawę rozdzielaczy hydraulicznych? Ta opcja polecana jest wtedy, gdy chcemy dostać z powrotem swój stary rozdzielacz, a także gdy chcemy by koszty naprawy były nieco niższe. Czasami wystarczy prostsza usługa uszczelniania rozdzielaczy, jeśli problemem są tylko wycieki oleju.
