Dysze opryskiwacza są jednym z bardzo istotnych jego elementów. Odpowiadają za rozbicie docierającego do nich strumienia cieczy pod ciśnieniem na drobne kropelki, dzięki czemu te mogą precyzyjnie pokryć całą powierzchnię pola. Na rynku dostępne są różne rodzaje rozpylaczy do opryskiwacza: eżektorowe, płaskostrumieniowe, ceramiczne, wibrujące, dwustrumieniowe czy wykazujące się odpornością na znoszenie strumienia przez wiatr.
Dlaczego wybór odpowiednich dysz do opryskiwacza jest bardzo ważny dla skuteczności oprysku?
Podczas wykonywania zabiegu dysze opryskiwacza mają za zadanie wytwarzać krople o stałych wielkościach. Te mogą być mniejsze lub większe, zależnie od tego czy wykorzystujemy dysze zielone, szare, białe itd. Zasadą jest, że im kropla jest mniejsza, tym wytworzony strumień jest bardziej podatny na znoszenie przez wiatr. Dlatego też na rynku dostępne dysze wykonane w taki sposób, by efekt znoszenia zminimalizować. Pracują one na niższym ciśnieniu oprysku, tworząc większe i zarazem cięższe krople, które mają o wiele większą szansę dotrzeć do powierzchni ziemi na pożądanym obszarze. Pomimo zwiększenia precyzji oprysku konieczne jest znaczne ograniczenie ciśnienia, z uwagi na duży przepływ w dyszach grubokroplistych, co zmniejsza pokrycie obszaru i wymaga wykonywania większej ilości przejazdów.
Rodzaje dysz do opryskiwaczy i ich zastosowanie
Jednymi z najpopularniejszych dysz stosowanych w opryskiwaczach są dysze eżektorowe. Wielkość kropli w ich przypadku należy do tych większych, co zapobiega znoszeniu strumienia przez wiatr, a zatem pozwala na lepsze wykorzystanie środka ochrony roślin. Mogą występować jako dysze dwustrumieniowe, w przypadku których występują dwa niezależne strumienie napowietrzonej cieczy, co jeszcze bardziej poprawia precyzję zabiegu. Dysze płaskostrumieniowe charakteryzują się dużym kątem oprysku, mogącym dochodzić nawet do 110 stopni. Pozwalają na równomierne pokrycie powierzchni pola środkiem chemicznym, a jednocześnie są odporne na zużycie z powodu zanieczyszczeń. Mogą pracować z bardzo szerokimi zakresami ciśnienia, zwykle już od 1 bar aż do 6 barów. Istnieją również dysze ceramiczne, na które należy zwrócić uwagę pod kątem ich odporności na rozkalibrowanie. Ich wadą jest fakt, iż są kruche, dlatego należy bardzo mocno pilnować by nie uderzyć belką o ziemię w trakcie jazdy. Rozpylacze posiadają również różne kolory, a oznaczają one przepływ cieczy przy stałym ciśnieniu 2 barów. Na rynku można spotkać między innymi następujące warianty, w kolejności od najmniejszego do największego przepływu: dysze zielone, dysze niebieskie, dysze czarne, dysze szare, dysze białe.
Jak dobrać dysze do opryskiwacza w zależności od warunków?
Dysze do opryskiwaczy wytwarzają różną grubość kropli, co ma bezpośrednie przełożenie na ich zastosowanie podczas pracy z określonymi środkami ochrony roślin. Dysze grubokropliste są przydatne podczas zabiegów doglebowych, a także podczas rozprowadzania nawozów dolistnych. Dysze średniokropliste będą odpowiednie podczas zabiegów chwastobójczych i owadobójczych. Natomiast rozpylacze drobnokropliste stosuje się podczas oprysków fungicydowych. Wielkość kropli ma też ogromne znaczenie podczas wykonywania oprysków w różnych warunkach atmosferycznych. Im krople grubsze, a zarazem cięższe, tym mniejsza jest szansa że będą znoszone przez wiatr. Podczas bezwietrznej pogody można natomiast stosować dysze generujące niewielkie krople, co pozwala na większe uniesienie belki opryskiwacza i pokrycie większego terenu podczas jednego przejazdu. Jak widać, niezwykle istotne jest nie tylko zastosowanie odpowiednich rozpylaczy do konkretnych rodzajów środków ochronnych, ale również rozplanowanie danych zabiegów na konkretne pory dnia – zazwyczaj wieczorem, nocą i wczesnym rankiem siła wiatru jest najmniejsza, a w okolicach południa największa.
Jak dbać o dysze opryskiwacza, by służyły jak najdłużej?
Aby opryskiwacz najlepiej pełnił swoją rolę, jego dysze rozpylające muszą być utrzymane w jak najlepszej kondycji. Oznacza to przede wszystkim przeprowadzanie ich regularnego czyszczenia i konserwacji. W układzie opryskiwacza można zastosować filtry międzysekcyjne, natomiast w głowicy na belce znajdują się niewielkie filtry tuż przed samym rozpylaczem, o których należy pamiętać podczas konserwacji opryskiwaczy. Nie można zapominać też o filtrach znajdujących się przed samym rozpylaczem. Podczas zalewania zbiornika należy zawsze stosować sito, aby uniknąć dostawania się zanieczyszczeń już na tym etapie. Warto również, by samo źródło wody było odpowiednie – w miarę możliwości należy korzystać z wody miękkiej. Czyszczenia dysz nigdy nie należy przeprowadzać mechanicznie, ponieważ prowadzi to do rozkalibrowania mikroskopijnych otworów, co będzie skutkować zaburzeniem pracy rozpylacza. Jeżeli zużycie jest ewidentne – dysza zamiast wytwarzać mgiełkę zwyczajnie leje – konieczna będzie jej wymiana. Niewielkie rozkalibrowanie można natomiast ustalić zadając stałe ciśnienie w układzie, a następnie napełniając specjalny kubek kalibracyjny i sprawdzając jaka ilość cieczy zgromadzi się w określonym czasie.
